Đây là ngôi chùa được thành lập cách đây hơn hai trăm năm. Vào thời gian đó, khu vực mà ngôi chùa tọa lạc là một vùng đất mới, dân cư thưa thớt. Trên phần thượng thôn của Nam Tiến đã có một ngôi chùa – người dân gọi là chùa lớn. Sau khi một bộ phận dân cư di chuyển ra ngoài cánh đồng hạ thôn để làm ăn sinh sống, họ sinh hoạt thành một khu riêng. Cộng đồng dân cư có nhu cầu sinh hoạt tôn giáo tại vùng đất mới, họ lập ra ngôi chùa để tiện thờ cúng mà không phải quay về chùa lớn và đặt tên là chùa Nhỏ. Chùa Nhỏ ngay từ đầu được cha ông dòng họ quản lý bây giờ vận động, quyên cúng và tổ chức xây dựng. Vì công lao to lớn của dòng họ nên mặc dù cả một cộng đồng dân cư thường xuyên sinh hoạt tôn giáo nhưng đây vẫn được coi là ngôi chùa tư gia.
Lúc đầu ngôi chùa chỉ có phần trung đường và hậu cung, đến năm 2016 có người quyên cúng một khung nhà gỗ để xây dựng thêm phần Tiền Đường. Dựa trên khung nhà gỗ đó, AKIRA AN PHÚ đã thiết kế và thi công phần Tiền Đường, nhà Thờ Mẫu, cổng và khuôn viên, tường rào hoàn chỉnh theo một lối kiến trúc đồng nhất.
Cổng được AKIRA AN PHÚ thiết kế theo lối cổng Tam Quan, phần cổng chính cổ đẳng tám mái vút cao lên bầu trời làm nổi bật khí thế của một công trình thờ tự. Chính giữa trên đỉnh mái cao nhất là bình cam lộ, mái được làm cong với đao Quy-Sen ở mái trên, mái hai bên công phụ, đao Long-Ly tại mái dưới rất sing động và dũng mãnh. Trên bờ nóc của hai mái cổng phụ được chúng tôi đặt hai Long hồi quay đầu vào giữa tạo nên vẻ cung kính uy nghi cho cổng chính.
Hai bên cánh gà của cổng, AKIRA AN PHÚ thiết kế hai bức Rồng cuộn vừa có vai trò làm cửa sổ vừa làm nên một bức cánh gà hoàn chỉnh, uy nghiêm cho hệ cổng.
Khuôn viên bên trong được chúng tôi lát gạch đỏ, vừa sạch, chống trơn trượt và tạo thành mảng màu hài hòa cùng tông với mái ngói cổng, chùa, mái tường rào và thông phong trên tường rào thành một bố cục thống nhất toàn công trình.
Khuôn viên được bài trí điểm thêm bằng các Cây Đèn, Bàn Thờ, Lư Hương bằng Đá; điểm nhấn trong những kiến trúc bằng Đá là Hồ Bán Nguyệt ở chính giữa vừa cổ kính với phong cách tường đá, hồ hình bán nguyệt. Với cách sắp đặt này bà con phật tử, du khách chiêm bái chùa đều phải đi về hai bên tránh đi thẳng vào chính giữa ngôi chùa. Như vậy một mặt nào đó, chiếc hồ bán nguyệt có tác dụng như bức chắn phong chúng ta thường trong các công trình tâm linh.
Ngôi chùa tư gia như này, AKIRA AN PHÚ thiết kế phần nhà tiền đường theo lối hồi văn hai mái phẳng. Đặc điểm của lối thiết kế này là vì hai hồi thẳng nên diện tích sử dụng bên trong được rộng rãi, việc bài trí bên trong phía hai hồi sẽ thuận tiện với phần nóc cao. Còn với các chùa có diện tích lớn, chúng tôi thiết kế 4 hoặc 8 mái cong, xung quanh có các lối đi hoặc hiên.
Các kiến trúc sư và các NGHỆ NHÂN của AKIRA AN PHÚ thiết kế thêm điểm nhấn trang trí cho công trình này bằng các họa tiết sứ vỡ được gắn trên các cột đồng trụ, bao quanh các câu đối hay được gắn trên các con rồng, bờ mái…Việc dùng các mảnh sứ có hoa văn cổ này sẽ làm cho công trình thêm cổ kính và ngày càng có giá trị về mặt văn hóa, lịch sử; hơn nữa các chi tiết này bền vững theo thời gian.
Các cột hiên chúng tôi dùng đá nguyên khối chạm khắc tùng, cúc, trúc, mai tượng trưng cho xuân, hạ, thu, đông. Trong các kết cấu vật liệu xây dựng thì đá và gỗ vẫn là hai vật liệu đứng đầu về độ bền, đẹp, cổ kính, sang trọng và hài hòa với thiên nhiên.
Toàn bộ phần hiên, cột, kèo, xà, bẩy, hoành, rui làm bằng gỗ. Ngoài bộ khung nhà gỗ được quyên cúng, chúng tôi còn phải bổ sung, sử dụng thêm khá nhiều gỗ để được một công trình hoàn thiện như thế này.
Đây là cụ chủ nhà, người có nhiều công sức trong việc gìn giữ, trùng tu và quản lý ngôi chùa tư gia để bà con trong vùng được có nơi thờ tự, sinh hoạt văn hóa tâm linh. Ngôi chùa cũng tổ chức nhiều hoạt động cho các bà con phật tử trong vùng và cả các hoạt động hành hương, chiêm bái, giao lưu những trung tâm phật giáo khác trên cả nước. Cụ là thân sinh của thầy Nga – người có nhiều hoạt động tâm linh phục vụ bà con phật tử khắp các miền đất nước.
Phần trung đường và hậu cung phần lớn được giữ nguyên bản như trước nhằm bảo tồn giá trị văn hóa lịch sử của ngôi chùa; từ cột, kèo, mái ngói cho tới những bức tượng đều được gìn giữ hết sức cẩn thận. Như bức tượng dưới đây đã có tuổi đời hàng trăm năm.
Việc xây dựng các công trình tâm linh, văn hóa AKIRA AN PHÚ luôn tìm mọi cách để giữ gìn và kết hợp hài hòa giữa cấu trúc lịch sử tồn tại lâu năm với những kiến trúc mới được bổ sung cùng một lối nhằm tạo ra một kiến trúc tổng thể nhất quán trong văn hóa kiến trúc tâm linh. Vì vậy khi bước chân vào ngôi chùa, các bạn có thể cảm nhận được sự hài hòa trong khắp các khu vực từ vật liệu, màu sắc cho đến phong cách hoa văn.
Phần nhà mẫu được chúng tôi xây dựng ngay hông phía bên phải ngôi chùa trong một chỉnh thể, như là một gian.
Bia công đức và các hình ảnh hoạt động của chùa được đặt phía ngoài hiên của nhà mẫu.
Sau nhiều năm khánh thành công trình, chúng tôi có dịp trở lại để thăm gia đình và như các bạn thấy công trình còn đẹp đẽ như vừa mới hoàn thành vậy. Với kinh nghiệm nhiều năm thiết kế, thi công các công trình tâm linh: Đình, Chùa, Từ đường – nhà thờ họ, Nhà gỗ, bê tông giả gỗ và cung cấp các sản phầm từ đá, núi đá, tiểu cảnh sân vườn…trên khắp mọi miền của Tổ quốc chúng tôi thấy hạnh phúc mỗi lần về thăm lại các công trình mà chúng tôi đã xây dựng sau nhiều năm.
